Funkcje mowy (2)
| Komunikaty, które tworzymy mogą pełnić różne funkcje. |
Zależnie od tego, na który składnik aktu komunikacji położymy nacisk wyróżniamy:
- funkcję ekspresywną → komunikat niesie informacje o nadawcy, ujawnia jego cechy lub emocje,
- funkcję impresywną → komunikat ma na celu oddziałanie na odbiorcę, zawiera na przykład polecenie,
- funkcję poznawczą → komunikat jest informacją o otaczającej nadawcę i odbiorcę rzeczywistości pozajęzykowej,
- funkcję metajęzykową → komunikat ma na celu wyjaśnienie elementów stosowanego kodu językowego,
- funkcję fatyczną → komunikat ma na celu celu nawiązanie lub podtrzymania kontaktu miedzy nadawcą a odbiorcą,
- funkcję estetyczną (poetycką) → komunikat zwraca uwagę odbiorcy na sam tekst, na jego organizację i symboliczny charakter.
| Możemy funkcje mowy nanieść na schemat aktu komunikacji językowej: |
| Polecenia: |
1. Przygotuj dialog, w którym ujawnią się wszystkie funkcje mowy.
2. Narysuj schemat tego dialogu i nazwij jego elementy.
3. Rozpoznaj w przygotowanych przez innych uczniów dialogach funkcje mowy. Podaj ich przykłady.
4. Wyobraź sobie, że jest Ci zimno i chcesz, by zamknięto okno. Zredaguj dotyczące tej sytuacji komunikaty, które pełnią różne funkcje. Wskaż i opisz poszczególne funkcje mowy. Jakie formy językowe znalazły się w tych komunikatach? Czy służą określonym funkcjom?
| Praca domowa: |
Wybierz z prasy lub Internetu trzy przykłady reklam i wskaż w nich elementy aktu komunikacji oraz funkcje mowy.